Tungskën drèèjën
Carnaval is niks vur mé. Auwërëg duun, dë zot öthangën en të veul alcóuwël nuttigën, dè duun ëkik ë jauwër lang bëkan allë dààg, zóndër mën èègë të moetë vërkleejën.
Zèllëfs ós jóng vijnën ër nie mir veul èn. Alleejën dë klènstë nog. Diejën ha zën èègën ien ‘t schóuwël as kökskë (klèèn hin) vërkleejd. As kökskë dè öt ‘n èèj kumt gëkróópën. Kómpleet mi ‘n èèjërdöpkën óp hurrë kop. Hur èrrëmkës en hèènë’ës stónnë zó wijd öteejën dè zë génjéns hur neus nog kós snuttën. Vreejëd ampëtant, want zë is sërjeus vërkààwën.
Vandaag bëgint dus ‘t carnavalvërlof, al zéggën dë groewëtë óndërtussë lievër “krokusvakantie”. Dur dëm bàànd heujër en zien ëkik heejël andër dings ien wóuwërdën dan dë meejëstë miensën. Bé carnaval krijg ëk ‘m beejëld van nën hóóp hààt (vural gëbróó’ë plèngskës) wor dè gë ók nog zjuust tweejë wielë bé hèrként. Léttërlëk ‘n “kar naa val”. Në val van nën afgrónd of zóuwë.
Bé “krokusvakantie” heujër ëkik alleejën KUS en dan déng’ ëk ien dë jéstë plak èn ‘n kusvakansie. Dè klingt nog ónschuldig. Eejënë va mën gëbuujërë van wa wéddër deur, gi minstës tweejë keejër për jauwër na Thailand hénnën. Óp séksvakansie, na ‘t schént. Génnë zwans. Ik hém dor èègëlëk gén próbleemë mi. ‘t Is në jónkman. Hij kan ër mè plëziejër van hémmën. Zèllëf zi iej alté dè iej dor hénnë gi um dë “lókauwëlën ikónómie” të steunën. ‘t Is në kèèrël.
“Vandaag bëgint dë kroKUSvakansie!” roep ëk teegën ózzë klènstën tërwéltën dè ‘k zë vààstpak en wöl twintig klèèn, rappë kuskës gèèf óóvëral óp hur gëziechskën. Zë kan ër gëlu’ëg mi lachën.
“Ség jóng,” zi die van ós, “wuldë wir ziek wèjjërën en ‘n vërkààwdhéd ópschauwërën? Diejë klèènë lupt al dë gansë wèèk të snottërën en të suffën. Gé zé dë féftig al gëpasseejërd, dus moetë wa bëginnën ópléttën. Vur dè gë ‘t wit, rauwësdë ‘t klieniek ien. Dor lig ët vól mi ààw mènnë’ës mi ‘n brònsjiet of ‘n lóngóntstèè’ing.”
“Zé zal ók wir is iets zéggë, zallë. Ik hém pas nog gëlèèzën dè dè allëmòl wénnig kauwëd kan. ‘n Hààn gèèvë jàà, dé is jéllëk um ziektës óóvër të nimmën. Kussë nie zó zeejër. Zóas alté kum ‘t gëvauwër öt ónvërwochsën hoek: óp dë hààn zittën allë vierussën. Dè kumt dur ‘t snuttën en dur dë hààn vur dë mónd të hààwën as gë hoest of niest. Mè wittë wa? Ik zal vurziechtig zén en zówa luchtkuskës gójën,” zég ëk. Ik voeg dë dauwëd bé ‘t wóuwërd en ik vijn meej dè ër dè gëwéldig bëlachëlëk ötzie. Zjënéttërig.
“Dè’s ë goei gëdààcht,” zi zë, “zólang dè gë dë lucht die öt öw andër óópëningë kumt mè béhawdt.”
Kallëm blijvë, Danny, gëwóuwën rustig na öwë kómpjoetër stappën en óp zuuk gòn na wa weetjës óóvër kussën. Zó gëzeed, zó gëdòn. Vóllëgës dë weetënschap pékt kussën dë stréss ëwég en durdè gë bakteeriejën ötwissëlt, vërgröt öwë weejërstand. Vur dë tààn eest ók goed, want gë krégt ër meejër zeejëvër van ien öwë mónd en dè höllëpt um öw tààn gëzónd të hààwën. En nog meejër pózzëtief joews: gë vërbrandt ër kalóriejë mi, want um të kussë gëbröktë na ‘t schént wöl 34 gëziechtsspiejërën.
Amai, dor stön ëk van të zien. Ik kus zó gèèrën. Binnëkort hém ëkik në kèèjgëspiejërdë kop, en doróndër ‘t lijf van në schrielën Hèèn. ‘t Za schòn zén.
Danny VANDENBERK