Het was een bijzonder korte, maar ook makke laatste gemeenteraad gisterenavond. Niemand had echt zin in enige discussie, dus werd zowat alles unaniem goedgekeurd. Hieronder de belangrijkste beslissingen, en tot slot de allerlaatste tussenkomst van Sooi Van Limbergen (PVDA) i.v.m. een tekort aan sociale woningen in onze stad.

Voor de Kunstacademie werd een  aanzienlijke verhoging van het budget voor 2025 goedgekeurd;

Er kwam een gunstig advies voor twee voetgangersoversteekplaatsen op de Gestelsedijk x Sportveldenstraat;

Schepen Sophie Loots (CD&V) stelde een nieuw reglement voor houdende het verlenen van vergunningen voor zwaar verkeer in de Fabrieksstraat, Vaartstraat en Sint-Thomasstraat. Bedoeling is om plaatselijk verkeer wél toe te laten, maar doorgaand verkeer zoveel mogelijk te weren;

Voor het bouwen van hallen voor de groendienst (aan De Soeverein en op de Begraafplaats Lommel centrum) werden de lastvoorwaarden en gunningswijze goedgekeurd. De raming voor dit project bedraagt 445.594 euro excl. BTW;

Voor de aanpassing van rotondes op het Kristalpark wordt een bedrag van 187.921 euro voorzien in de raming. Deze werken worden uitgevoerd in voorjaar 2025, en worden betaald door Nolimpark;

Voor het realiseren van een woonproject in de Mudakkers (vlak naast de Pizzeria) van 41 appartementen en 5 schakelunits werd een nieuwe rooilijn vastgelegd;

Zowel de budgetten van de Politie en de Hulpverleningszone voor 2025 werden eveneens unaniem goedgekeurd;

Tekort aan sociale en betaalbare woningen

Tot slot van de gemeenteraadszitting was er dus nog één mondelinge tussenkomst vanwege Sooi Van Limbergen (PVDA) i.v.m. het tekort aan sociale en betaalbare woningen. Eén van zijn stokpaardjes de laatste zes jaar, en volgens Sooi ook dé reden waarom hij uiteindelijk in de politiek is gestapt. Hieronder zijn volledige tussenkomst:

Er is een groot tekort aan sociale woningen in Lommel, de wachtlijst voor een sociale woning telt meer dan zevenhonderd mensen. In plaats van negen procent, de norm van de Vlaamse overheid, halen we nauwelijks vijf procent in Lommel.

Volgens “statistiek Vlaanderen” zijn er in Lommel 5,2% sociale woningen: 5/1000 huishoudens zijn ingehuurde sociale woningen, 47/1000 zijn sociale woningen in eigendom van de woonmaatschappijen. Volgens “Provincies.in.cijfers” gaat het in Lommel om 711 sociale woningen in eigendom en 81 ingehuurde woningen op 15.931 woningen. De norm van de Vlaamse overheid, namelijk negen procent, komt neer op ongeveer 1.500 sociale woongelegenheden in Lommel. Er zijn er ongeveer 700 te weinig dus volgens de Vlaamse norm wat bijna evenveel is als er gezinnen op de wachtlijst staan.

Er zijn dus flink wat sociale woningen te weinig in Lommel. Er moet dringend een inhaalbeweging gemaakt worden in de sociale woningbouw: er dienen honderden nieuwe woningen gerealiseerd worden. De bouw van nieuwe sociale woningen werd de afgelopen jaren niet versneld of opgedreven, integendeel, dus er is werk aan de winkel.

Bindend Sociaal Objectief.

Het BSO werd ingevoerd om gemeenten te stimuleren om sociale woningen te bouwen, het is geen eindpunt. Het BSO werd in Lommel vastgesteld op 218 extra sociale woningen tegen 2025. Dit objectief zal in 2025 gehaald worden: er zullen dan 238 extra sociale woningen gerealiseerd zijn tegenover 2007. Jammer genoeg zijn de officiële cijfers zo hoog door boekhoudkundige truukjes. Zo heeft de stad met de verkoop van 65 bestaande sociale woningen van de stad Lommel aan de woonmaatschappij zogezegd 65 extra sociale woningen gecreëerd wat natuurlijk niet het geval is: die sociale woningen waren er al.

De laatste legislaturen werden er dus gemiddeld amper veertien (14) sociale woningen per jaar gerealiseerd in Lommel. Aan dat tempo gaat het tekort aan sociale woningen nooit opgelost geraken. De laatste twee jaren werden er in Lommel nog 27 woningen gepland; dat zijn er zelfs geen 14/jaar.

Wij van de PVDA vinden het een cruciaal probleem dat meer mensen treft dan enkel degenen die op de wachtlijst staan. Het gebrek aan sociale woningen speelt in de kaart van huisjesmelkers, malafide vakantieparkuitbaters en anderen die teren op de miserie van mensen met tegenslag. Huisjesmelkers onderhouden hun gebouwen en omgeving niet wat kan leiden tot overlast en verloedering, iets wat de leefbaarheid van onze stad zwaar kan ondermijnen.

Vakantieparken verloederen omdat de uitbaters niet meer investeren in hun campings om toeristen en dagbezoekers aan te trekken; ze hebben andere, permanente bewoners genoeg om winsten te boeken.

De hogere overheid heeft middelen en wetgeving ter beschikking gesteld waarmee lokale overheden gemakkelijker sociale woningbouw kunnen stimuleren. Er zijn gelden vrijgemaakt voor woonmaatschappijen en de wet geeft de lokale overheden de mogelijkheid om aan projectontwikkelaars verplichtingen op te leggen om sociale woningen te realiseren.

Ons standpunt is dat het voor de stad perfect mogelijk is om bij nieuwbouwprojecten de ontwikkelaars op te leggen om een derde van de te realiseren wooneenheden aan kostprijs over te dragen aan de woonmaatschappijen. Gezien de achterstand in de sociale woningbouw, is dit een gerechtvaardigde maatregel in onze ogen.

Wil de stad daadwerkelijk iets doen aan het tekort aan sociale woningen of hoopt het bestuur dat de ‘sociale gevallen’ en de huisjesmelkers vanzelf verdwijnen?

Na zes jaren heb ik de indruk gekregen dat sociale huisvesting voor de huidige meerderheid niet belangrijk is en volgens haar niet tot de kerntaken van de stad behoort en dat de mensen op de wachtlijst en de bewoners van sociale woningen niet echt meetellen voor dit bestuur.

Ik vind dit een zeer spijtige vaststelling en een betrokken bestuur onwaardig, het wordt de hoogste tijd om van koers te veranderen.

Wat gaat de stad doen om meer sociale woningen te realiseren in Lommel?

Naast een manifest tekort aan sociale woningen, is er ook een groot tekort aan betaalbare woningen.

Er zit een wooncrisis aan te komen in Lommel. Maar het worden hoogdagen voor makelaars! Hier net over de grens heeft een multinational uit Veldhoven aangekondigd dat er tegen 2030 twintigduizend jobs bijkomen. De huisvestingmarkt in de grensstreek is oververhit, de woonprijzen in Veldhoven en omgeving stijgen dat het geen naam heeft. Er komen steeds meer Nederlanders in Lommel een woning zoeken en die Nederlanders zijn vlot bereid om tot vijftig procent meer uit te geven aan wonen.

We zien ook steeds meer gezinswoningen die opgekocht worden door speculanten die die woningen vervolgens per kamer verhuren aan arbeidsmigranten uit het voormalige oostblok die hier net over de grens in Nederland gaan werken. Dit fenomeen werkt de verloedering en desintegratie van woonwijken op langere termijn in de hand. Maar wat veel erger is, is dat die speculanten de gezinnen uit de huizenmarkt drijven, gezinnen die de speculantenprijzen niet kunnen betalen en daarom naar andere, goedkopere regio’s uitwijken en daar hun werk, toekomst en geluk gaan zoeken.

Er worden overal in Lommel verkavelingen en bouwprojecten opgestart: de parkresidenties en loftwoningen schieten als paddenstoelen uit de grond, er is aan woningen geen gebrek lijkt het. En inderdaad, als je in Lommel bereid bent om veel te betalen, heb je keuze te over als je een woning zoekt.

Wanneer mensen een beperkt budget hebben, wordt het een heel ander verhaal. Jonge mensen die pas beginnen werken, merken al snel dat wonen in Lommel duur is: de huurprijzen zijn er hoog en om een woning te kunnen kopen moet je in Lommel ook diep in de geldbuidel tasten.

In tegenstelling tot sociale woningbouw zijn er geen normen van de hogere overheid over hoeveel betaalbare woningen er moeten zijn. Er zijn ook geen duidelijke afspraken over wat een betaalbare woning mag kosten om als betaalbaar beschouwd te worden.

Minister Van Diependaele heeft beslist dat het half miljard euro goedkope leningen dat niet opgenomen werd door de woonmaatschappijen te willen verdelen onder privé-bouwondernemers op voorwaarde dat ze er ‘betaalbare woningen’ mee beloven te realiseren. Het is dezelfde minister die uitvaardigde dat sociale woningen aan ‘marktconforme prijzen’ moeten verhuurd worden “om de privé-markt niet te verstoren”. Dus die zogezegd “betaalbare” woningen zullen toch vooral winstgevend zijn voor de eigenaars…

De hogere overheid bij monde van minister Diependaele redeneert net zoals sommige leden van de meerderheid hier in Lommel vanuit het standpunt van de VERhuurder, de VERkoper en de projectontwikkelaar: de prijzen van woningen mogen vooral niet dalen, de enorme winsten van makelaars, projectontwikkelaars en bouwondernemers moeten ten allen prijze beschermd worden. Wat de gevolgen zijn voor onze stad en een groot deel van haar inwoners doet er niet toe.

De gevolgen zijn er al: veel Lommelse jongeren zoeken een toekomst buiten Lommel omdat in Lommel blijven voor hen onbetaalbaar is geworden.

Zelfs voor ondernemers in Lommel zijn er gevolgen: recruiters en uitzendkantoren merken dat het steeds moeilijker wordt om werknemers te vinden voor Lommelse KMO’s. Omdat die potentiële werknemers het niet zien zitten om in Lommel te komen wonen voor hun werk of verhuizen naar andere regio’s en hier hun werk opzeggen…

De stad kan ingrijpen, er zijn verschillende manieren om die problemen aan te pakken, er zijn oplossingen om wonen in Lommel betaalbaar te maken. Maar ik vraag me af of de stad wil maatregelen nemen om wonen betaalbaarder te maken voor de Lommelaren. Wij vragen ons af of de stad wíl ingaan tégen de belangen van makelaars en bouwpromotoren en tegelijkertijd wil opkomen voor de belangen van de gewone Lommelaren.

Wij vragen ons af of de stad bereid is om écht in te grijpen in de woonmarkt in Lommel.

Een woonbonus van 1.000 euro toekennen aan jonge mensen die hun eerste woning willen kopen in Lommel, is een Matteüs-effect maatregel, die enkel interessant is voor verkopers en degenen die die bonus niet nodig hebben. Er zijn meer drastische maatregelen nodig dan wat U heeft voorgesteld tijdens de debatten.

De oplossing die wij voorstellen is dat de stad zélf woningen gaat verhuren en dat de stad in de privémarkt een maximumhuurprijs instelt voor één derde van de woningen in nieuwbouwprojecten. Dát zijn maatregelen die effect hebben zoals blijkt uit voorbeelden uit andere Europese steden.

Antwoord schepen Bleys (CD&V): Wat sociale woningen betreft zijn er 789 in onze stad, waarmee de norm van de Vlaamse overheid gehaald wordt, maar moeten we daar fier op zijn? Zeker niet, we moeten beter doen, aldus de schepen. Ze had het ook over nieuwe projecten in de Barrier en in het centrum. Voorlopig zitten deze beide projecten nog altijd in de ontwerpfase. Ze betreurde dat de huisvestingsmaatschappijen nooit een grondreserve hebben opgebouwd.

Op dit moment, aldus nog de schepen, worden er 6 sociale woningen in Kerkhoven gebouwd. Dat is goed, want zo komt er meer een meer een gespreide verdeling over gans Lommel. Het is de fusie van de sociale woonmaatschappijen die voor de nodige vertraging heeft gezorgd. Daarbij komt nog het probleem van de bovenlokale regelgeving, waardoor projecten vaak moesten worden bijgestuurd en dus nu nog in de ontwerpfase zitten. 

Momenteel zijn er nog een 700-tal aanvragen voor een dergelijke woning. Ook wordt vastgesteld dat er vooral nood is aan kleinere en eenpersoonswoningen. Wat de prijzenevolutie betreft liggen deze zeker niet boven het Vlaamse gemiddelde, integendeel zelfs, eindigde de bevoegde schepen haar antwoord.

Helemaal op het einde van de zitting was er dan ook nog een dankwoord van de burgemeester voor alle uittredende schepenen en raadsleden, zie ons vorig artikel.