De huidige bakstenen kerktoren dateert op basis van zijn stijlkenmerken van het einde van de 15de of het begin van de 16de eeuw. Eerder zou er een houten klokkentoren gestaan hebben. Deze houten toren zou gebouwd zijn met het constructiehout van een walpoort. Hertogin Johanna zou in 1381 de inwoners van Lommel de toestemming hebben verleend om die walpoort af te breken met dat doel. Dit verhaal in de voorwaardelijke wijs is gebaseerd op een achttiende- of negentiende-eeuwse kopie van een oorkonde uit 1381. De toren werd reeds in 1935 als monument beschermd.

Het huidige kerkgebouw werd opgericht naar plannen van Hyacinth Martens en Vincent Lenertz. De eerste steen werd gelegd op 1 augustus 1900. Deze dag was de feestdag van Sint-Pieters Banden waarop de bevrijding van Petrus uit de gevangenis van Herodes werd gevierd. Begin 1902 was het gebouw voltooid en werd gestart met de inrichting van de kerk. Het resultaat was een totaalkunstwerk in neogotische stijl: meubilair van Paul Roemaet, beelden van Thomas Watson, adembenemende glasramen van Gust Ladon, prachtige muurschilderingen van Adolphe Tassin… Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak was de kerk klaar.

De verantwoordelijken voor de Sint-Pietersbandenkerk nemen hun taak, namelijk de zorg voor het neogotische bedehuis, gewetensvol en ernstig op. De glasramen werden in de periode 1985-1990 gerestaureerd. Het kerkgebouw werd als monument beschermd in 1996. De daken en de gevels werden opgeknapt van 1998 tot 2000. In dat laatste jaar werd in de kerktoren een beiaard van 63 klokken (5 octaven) geïnstalleerd waarvan de klokken waren gegoten bij de Koninklijke Eijsbouts uit Asten (Nederland). De kerk werd gesloten in 2014-2015 om het volledige interieur aan te pakken o.l.v. het architectenbureau Martens & Partners. Zo werd bijvoorbeeld het gebouw beveiligd en meer energiezuinig gemaakt. De muurschilderingen van Adolphe Tassin werden ook in die periode gerestaureerd. Tenslotte werd in 2019 een beheersplan opgesteld met als doel het goede beheer van kerk en kerktoren tot 2043 te verzekeren. In de kerk vinden regelmatig culturele activiteiten, zoals concerten en tentoonstellingen plaats.

Bron: Erfgoed Lommel