Schuppëzot

Mén adstë bruujër was vruugër veulë sósjauwëlër as ëkik. Toen dè wë nog allëmòl bé ós màà en ózzë pàà wóndën, nóuwëdigdën diejë riggëlmauwëtëg zën kammëruij öt um të kauwërtën. Toen dè’kik ë jauwër of ààcht-neegë wààr zauwëtën die mannë, ien mén bëlèèving, zówa allë dààg èn dë keu’ëtoffël um të wiezën. Gë moet déng’ën dè dè ien diejën tijd en ien mén óógën al groewëtë kèèrëls wààrën en èègëlëk was dè ók gëwóuwën zóuwë, want die wààrën toen al véftien-zéstien jauwër. Die dierëvë gërust al ës ë flèskë biejër óópë të duun of èn dë zjëneevërflès gòn të hangën. ‘t Plëziejër vërstón ëk dor óp diejë mómènt nie van.
Van dè gëkauwërt (wiezën) vërstón ëk ók gén knijt. Wa’k tótauwël nie bëgreep was worum die mannën hun èègë zóuwë kóssën ópjuinën ien dè spèllë’ën. Zë gójdën avvëntoe wöl wa klèè gèld óp toffël, mè nie veul. Nog mindër dan ménnë sóndagspreej. Moessë zë dor nö heejël dën tijd zó vur van hunnën tak màà’ën? Dör kós ëkik nie èn öt. Dè leek óuwët of zë mi twintigë wààrën. En mè roepën óp mëkandërën. Lëwèèt! Nie nërmauwël.
Ik hààw èègëlëk heejëlëgans nie van dè druk gëduun. Mèr avvëntoe gieng ëk wöl ës kij’ën, meejëstal as zë rauwër dings èn ‘t zéggë wààrën. “Ik vrààg” zi ër dan jénnën. Allé, zeej ëk dan ien mën èègën, stélt öw vrààg dan, andërs gòddë ‘t nóuwët nie weetën. “Ik gòn meej!” zi nën andërën döróp. Och, dócht ëk dan, zë zén ëwég óndër hun gëtweejënën. Ik kan zë gén óngëlijk gèèvën, ik za dè ónneuzël spèllë’ën ók al lang beuj zén. En dan bleevën die gëwóuwën zittën um vröt të kauwërtën! Kunt dör mèr ës èn öt!
Nóuwët hém ëk zó hèrd van dë lieving na dë keu’ë gëlóópën as toen ër jénnë riep: “Ik hém hèrtëdam blóuwët. Blóuwët!” Niks madam të zien, jóng, zjuust niks! Stoewër duun, ja! Vollëgës mé háán zë ien diejën tijd zèllëfs nog wa schrik van dë vralliej.
“Miezeeriej!” wier ër ók wöl ës gëroepën. Óóvërdrijvër,
zó èrrëg kan dè toch allëmòl nie zén, dócht ëk dan. “Af en dans!” zeen zë ók gëreegëld. Ik wies nóuwët of zë ‘t dan teegë dën hónd hààn of teegë mé, mè vur allë zee’ërhéd hém ik óp die mómèntë sóms wöl ës wa wég en weejër gëhuppëld. Ik ha mè schrik dè zë andërs kauwëd giengë wèjjërën, want die riepën amèr hèrdër en óp heevëgë mómèntë wier ër al ës hèrd óppë toffël gëklopt. Ien vóllë klèèrë, zallë! Zë haddën ët ók gëduujërëg óóvër slèèg krijgën en ötdèèlën. Neejë, mé nie gëzien. Dan was ëk dë piest ien.
Gëlu’ëg wóuwër ër na mé nie al të veul umgëkee’ën. Ik wààr nog të snot. En ë klèè poetzèkskën, dè wààr ëk ók. As zë kwaamë kauwërtën as ós màà en ózzë pàà nie tuis wààrën, góóf ëk ààchtëraf ‘n heejël vërslag èn ós màà óóvër wa zë allëmòl gëzeed en gëdón hààn, of zë sjips of kuukskës gëpakt hààn, of mësschien ók biejër of stèrrë’ën drank. Dè wies ëk allëmòl të vërtéllën.
Heejël poppëléér wààr ëkik dus niej: ë klèè mènnë’ë mèr ë groewët klépba’ës. Óp dën duujër zweeg iedëreejën as ëkik ien dë gëbuujërë wààr. Dan stón ik dor nog meejër vur schuppëzot.
Danny VANDENBERK