Met elke uitspraak van Trump groeit de afstand tussen de Europese Unie en de VS. De roep om een zelfstandig beleid neemt toe naarmate het vertrouwen afneemt in de gevaarlijke en onvoorspelbare acties van de groep rondom Trump. Een zelfstandig beleid dat onze veiligheid, soevereiniteit, democratie en technologische en economische toekomst veilig moet stellen.

Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Een van de belangrijkste problemen is de huidige afhankelijkheid van ‘big tech’-bedrijven als X, Google, Meta, Amazon en Microsoft. Deze steunpilaren van Trump (of zijn ze misschien meer dan dat?), hebben de sleutels in handen van een groot deel van ons digitale netwerk: maar liefst 92% procent van de Westerse data is gehost in de VS. Hoeveel bedrijven, online betaalsystemen, overheidsorganisaties, systemen voor cybersecurity kunnen functioneren zonder producten van de Amerikaanse ‘broligarchy’?

Wat als Trump een decreet tekent dat Europa plat moet als er niet aan zijn eisen wordt voldaan? Als hij de techbedrijven inzet als politiek wapen?

Bang gemaakt voor de Russen en Chinezen? Daar komt nu een uiterst reëel gevaar bij. De  voormalige rechterhand en perschef van Trump omschreef hem als: “een gevaarlijke gast, een fascist!”. Hij is niet alleen gevaarlijk, maar ook volstrekt onbetrouwbaar zoals Oekraïne nu ondervindt. Voor dat land doemt een rampscenario op nu de VS niet langer militaire inlichtingen deelt. Volgens deskundigen zijn de vele duizenden elite-soldaten, die door Oekraïne bij de inval in de Russische provincie Koersk zijn ingezet, omsingeld en is terugtrekking onmogelijk. Trump voorspelt dat Oekraïne dit niet zal overleven.                 

Een sterk Europa, tegenover de macht die de groep rondom Trump zichzelf toedicht, vereist samenwerking en visie, maar ook het vertrouwen van de bevolking. Dat kan alleen met een beleid dat gericht is op rechtvaardigheid, vrede en sociaaleconomische zekerheid.

Statistieken laten al decennialang zien dat het vertrouwen steeds verder daalt, omdat voor al deze zaken een tegengestelde tendens te zien is. Het toenemende wantrouwen geldt, volgens de statistieken, vooral voor de Vlaamse en Federale overheid.

Op lokaal niveau is er iets meer vertrouwen, maar ook dat neemt af. In Lommel is 1 op 3 kiezers niet komen opdagen. Belangrijke knelpunten als betaalbare woonruimte en het aanpakken van huisjesmelkers staan onderaan op de agenda. Huisjesmelkers die onderdak aanbieden in panden die het predicaat woonruimte geweld aandoen. Begin deze week zagen we daar hier op de Kolonie nog een sprekend voorbeeld van...

Het voorstel van Theo Francken om op de site van Audi Vorst een wapenfabriek te bouwen en defensiebons uit te geven om de uitbreiding van de wapenindustrie te financieren zal het gevoel van wantrouwen eerder versterken, of zoals Loesje het uitdrukt: “Als je ergens vrede wil brengen, neem dan vooral geen wapens mee”.

We zien een onmachtig Europa: een ronddobberend schip met meerdere kapiteins die allen schreeuwen om meer wapens en zich weinig gelegen laten liggen aan de sociale en economische problemen waar een groot deel van onze bevolking door hun beleid wordt geconfronteerd.

Van dit soort politici moeten we het niet hebben, evenmin van bedrijven die in hun zucht naar grotere winsten hun koers richten op een levensgevaarlijke oorlogseconomie: het maken van wapens heeft weinig nut als er niets mee gebeurt. De uitspraken en plannen van de Europese ‘kapiteins’ laten niets aan de verbeelding over.

Wat we nodig hebben is vertrouwen in onze eigen kracht om een andere koers af te dwingen. De vakbonden spelen daarin een belangrijke rol, wat ook de aanvallen verklaart van de Arizona-coalitie op de vakbonden. Er is wat dat betreft niets nieuws onder de zon. De geschiedenis telt tal van voorbeelden in heel Europa, sommige recent, andere langer geleden.

Een van de voorbeelden is de nationale staking in 1903 in Nederland die zich razendsnel uitbreidde. Gedwongen door armoede kwamen arbeiders in opstand met als inzet het  recht om lid te worden van een vakbond, het recht om te staken en het recht om loononderhandelingen te voeren. Ook toen riepen kranten de regering op om met ‘harde hand’ in te grijpen, maar uiteindelijk haalden de regering en het bedrijfsleven bakzeil.

De bevlogen socialist Albert Hahn, ook afkomstig uit Groningen, groeide op in, zoals hij het zelf uitdrukte, ‘fatsoenlijke armoede’. Hij werd als cartoonist beroemd om zijn politieke spotprenten. Een van de bekendste is die met het onderschrift van Troelstra: “Gansch het raderwerk staat stil, als uw machtige arm het wil”.

Trump en zijn volgelingen kunnen proberen samenlevingen te chanteren om toe te geven aan hun roofzucht, er is een krachtigere macht die dit kan tegenhouden en onze samenlevingen de juiste kant kan opduwen: richting vrede, rechtvaardigheid en sociaaleconomische zekerheid.  

Benny AHLERS