Tijdens vakantiemomenten duik ik onder. Dan ga ik een midweek op verplaatsing en schrijf alsof mijn leven ervan afhangt. Die ruimere tijd inplannen en opnieuw graven in je eigen werk is niet evident; je moet afspraken maken en het vraagt altijd wel wat focus om er terug in te geraken.

Op zo’n momenten helpt een strak ritueel schema.

Dagelijkse vaste rituelen hebben wel meer schrijvers. Het zijn niet allemaal avonturiers of cafégangers met af en toe een dwingende schrijfovervloed waarna in één golf een roman ontstaat. Het kan ook anders, denk maar aan Haruki Murakami: om vier uur in de ochtend staat hij op en werkt vier à vijf uur door. ‘s Middags gaat hij joggen of zwemmen, doet daarna boodschappen, luistert naar muziek en leest. Om negen uur gaat hij slapen. Een vroege vogel dus. Of als je toch een avonturier bent, heb je alsnog die schrijfdiscipline nodig. Net zoals Hemingway die bij het allereerste licht van de dag opstond, houten hoofd of niet, het schrijven moest beginnen.*

Mijn schrijfritueel is minder heroïsch:

’s Morgens om acht sta ik op, neem een lauwe douche, ontbijt (een boterham met pindakaas en chocolade), dan schrijven tot half elf, waarna ik een korte wandelpauze inlas om vervolgens opnieuw aan teksten te werken tot een uur of één. De laatste tijd doe ik dat met een kookwekker naast me, zodat ik in blokken van vijftig minuten doorwerk, net zoals in de les. Van internet blijf ik af en de socials demp ik.  Op de middag eet ik een soepje en boterham en zet me dan nog even achter de laptop om mails te checken en wat ik schreef na te kijken. In de namiddag spring ik op mijn fiets.

Als ik in Noord-Holland verblijf, is dat richting Alkmaar waar vele LP-winkels zijn: zoals de Pop-Eye, Good Times en mijn favoriet, de PlaatenBas. Daar ga ik op jacht naar betaalbare tweedehands Lp’s, zonder overpriced heruitgaven. Bas, de eigenaar, heeft een olifanten-geheugen en weet nog precies wat ik al kocht (niet overdreven veel hoor) en geeft aan waar er nieuw materiaal te vinden is. Een man met een passie voor muziek, een kennis van zijn klanten en een vriendelijke glimlach; niet iets dat je online vindt.

Bas, de plaatenbas.

Daarna zet ik me neer in de Kowalski , een chill-out cafeetje waar niets moet en alles mag, behalve zeuren – dat kost er 1,5 euro. De Franse zender en de minzame gesprekken werken er inspirerend.

Indien ik eens elders naartoe wil, dan fiets ik richting Bergen of Schagen, waar ik me laat verleiden door boekhandel Plukker of kies voor een stukje appelgebak en een kopje geef-me-wat extra-energie. Dingen om naar uit te kijken, een soort wortel voor de neus wanneer ik schrijf en het me wat veel wordt.

Tegen vijf uur ben ik terug en schrijf verder tot een uur of zeven. Indien de inspiratie achterwege blijft, herwerk ik materiaal van me.

Tijdens het journaal smijt ik spaghetti in de kookpot of werp een hamburger in de pan. De avond die volgt schrijf ik niet veel meer. Ik maak nog een kleine wandeling en sluit af met een serie of film, waarvan ik later verslag doe op mijn filmblog. Tot slot lees ik wat bij een fles wijn en crash in slaap.

’s Nachts werk ik zelden door. Ik schrijf alleen verder als ik voel dat het echt moet, omdat het verhaal van die dag nog niet klaar is. Maar volgens ervaren schrijvers stop je best in je flow, zodat het nog wat kan nazinderen en je met volle goesting de dag daarna start.

Tot daar mijn quasi correcte schrijfrituelen, zoals ze voor mij werken. Je daaraan houden is de volgende uitdaging. Toch is dit geen exacte wetenschap. Soms kan het net helpend zijn om uit die routine te stappen en nieuwe ideeën op te doen.

Ik denk dat het vooral belangrijk is om jouw manier van werken te vinden. Werken in blokken helpt alvast en jezelf wat lekkers voorhouden ook; al is het maar een kopje koffie met een lange vinger of een LP van een muzikant die je een positieve boost geeft.

Mijn vakantie begint als ik kan schrijven. Dan kan ik me nestelen in mijn wereldje, in mijn Noir Désir, terwijl Els Pynoo “C’est la manie!” schreeuwt.

Ja, zoiets is schrijven, als ik er ritueel klaar voor ben.

Uitrusten bij Kowalski.

 *Uit dagelijkse rituelen, van Mason Currey.

Bart VERMEER