Hiejër zit ëk. Èn dë óntbijttoffël. Në goeie zwèrtëm bótram mi lèèvërpëteej en keejëzëzjëlèèj li óp mé të wochtën óp mën tëlóuwër. Dè hém ëk al ës gèèrë teegëworrëg. ‘n Goei laag lèèvërpëteej en èllëk huukskën en kèènë’ë schòn bësmèèrd mi keejëzëzjëlèèj. Tëgoei diechtgëmètsëld, dè’s vurnaam. Mi wa oefënën is dè drèk gëbeurd. Gén bóuwëtër, dör mut ëk niks van hémmën. Ik kan nie mir zó goe ónthààwën en bégëvollëg kan ëk ‘t ók nie mir tëgoei rappëleejërën, mè die van ós zi dik dè‘kik mi mé gat ien dë bóuwëtër gëvallë zén mi heur. Jèh, ‘k hém al óuwët straffër toewërën ötgëhòld, dus zal ‘t wöl wor zén, al mut dè dan nogal në fameuzë klót bóuwëtër gëweest zén. Neejë, vur mé gén bóuwëtër nie mir. ‘k Zén dër zówa vies van. Vleejë wèèk hàànëw èvvë’ës ambras en toen béldë zë na heur màà um të zéggën dè ër hiejër ‘n hauwër ien dë bóuwëtër zauwët. Dan dè wir! Hauwër! Bèh! “Gé mut alté zó ‘t huis niej ötdrààgën teegën ölliej màà,” zi ëk, ”en dörbé: ik vërstòn nie hoe dè gé dè van dör gindërààchtër kunt zien. Ien die bóuwëtër zit zjuust niks en dan nog: ik èèt ër nie van. Dé smékt nie bé ménnë lèèvërpëteej, want dan kréddë zó në véttigën drèts.”

Dan wèjjërdt ër gëzucht en gëblauwëzën en wa vröt gëpèrmëteejërd en gëriklameejërd èn diejën tillëfón, lék vrààwën óndëreejën alté duun óóvër dë vèntën. En ik? Ik gòn gëwóuwën ménnë gang. Ik, mé més, ménnëm bótram, ménnë lèèvërpëteej en ménnë keejëzëzjëlèèj. Gröttër is ménnë wèèrëld dan nie. Dè héddë sóms, as ‘t èfkës nie goe bóuwëtërt.

Keejëzëzjëlèèj èèt ëk al liechëlëk ës ë pauwër keejër ien dë wèèk, umdè’k vur dë rèst gé fruit èèt. Neejë, në fruitboewër zén ëkik nóuwët gëweest. Fruit dè mékt mé zinnëwèchtëg. Al dè gëfrotsël en gëfrutsël en gëtaffël mi dè péllën, schéllën, ien stukskës snijën, ontpittën en ër dan toch nog eejën ónvërwochs ien öw stróuwët krijgën, öw èègë vërsli’ën, paniekeejërën en dan allës wir öttuffën … Niks vur mé. Pit hém ëk al gënoeg. Dè duu mé déng’ën èn ‘t rémsëlkë va Frits dè ‘k óuwët schreef, ien ménnën heejëlë jóngën tijd:

Frits frauwët frëkwènt fruit. ‘n Nóuwët at ie nóuwët. Hij kóuwës alté abrëkóuwës en dörum kreeg ie ‘n pèèr teegë zénnën appël en zë dowdën ‘m ien ‘n banàànëdóuwës. Van al dè fruit kreeg ie dë rappën, en hij kós génjéns na òssëm happën. Toen hi iej gààw ‘n banààn óp dë zjuustë plak iengëbrócht, en dè was ‘t éndë van die klócht. Dë klócht van dë slèèchtë lócht …

Niks zó hènnëg as keejëzëzjëlèèj. Gë drèèjt dè schèlj’ë van diejë pot af en gë bëgint të smèèrën. Zó simpël eest. Génnë zeejëvër. En dè smékt! Zee’ër óp lèèvërpëteej. Prëmbeejërt hët mèr ës. Ik hém sjááns dè’k óp èètësvlak zó krijatief zén. Kóó’ën is ‘n kwèstiej van dë zjuustë kómbienassies màà’ën, nie van duujër ingridiejèntën. Spiegëlèèj’ës mi kuuriekétsjup, prèèj mi pèèpër en tómattëkétsjup, stróóp en kèès, zjëlèèj en kèès, ë spiegëlèèj óp öwë frut, nëm bótram mi póuwëtëpëtazziej en mòòstër, nëm bótram mi pripareej amiriekèè afdé’ë mi plattë kèès en dör muizëkeutëls óóvër en dör nog ‘n goei schél sësies bóóvënóp … Mèh jóng, gë wit nie wa gë pruuft. Avvëntoe ës wa ékspiriemènteejërën, dè ‘s pruuvë van ‘t lèèvën.

Danny VANDENBERK