Dën ochtëndstónd hi gààd ien dë mónd
Dën ààvónd duu wor ëk zèllëf ók goe ien zén: vallën. Mi dë deur ien huis, óóvër mén wóuwërdën, óp iemand, öt dën tóuwën, iemand ien dë reedë of mi mé gat ien dë bóuwëtër, mè gëlu’ëg nie óp ménnë kop of óp mé munnë’ën.
Vallën èn ópstòn, zólang as gë dè blé duun eest allëmòl goed. Zee’ër ien dë bëteejë’ënis van “öt öwë nést kómmën”. Dè gigët béstë mi ‘n goei reedën. As gë nie wit wörum dè gë za ópstòn, dan wèjjërdë vruug of lauwët (meejëstal lauwët, kwa ópstòn) nën tamzak.
Durgòns zén ëkik nogal në gëorganiezeejërdë miens. Toendè ‘k nog ë klèè jonk wààr (vollëgës die van ós is dè nö nog alté ‘t gëval) ha ‘k génnë wé’ër vanduun, mè vanaf mén twèllëf-dèrtien jauwër gëbröktën ëk nën diegietauwëlën harloeziej of ë klèè klokradjóó’ën dè ‘k óuwët óppë kérmis ha gëwonnë mi dë kameejëlërees. Në wé’ër góóf méns ienziens rust en structuujër. Dor hém ik nóuwëd èn.
Vanaf dèènëw ózzë jéstë klèènë kreegën hàànëw ienjéns në miensëlë’ë wé’ër. Öténdëlëk hémmëw ër zó viejër gëhad, dus ‘n alarm moes ëkik nóuwët nie zéttën. Óndërtussën ha ‘k al ien ‘t lang en ien ‘t breejëd dë gëwóntë èngëkwikt van ientéds óp të stòn. Mè toch. Dè dwingëndë was ër zówa van af toen dë jóng gröttër wóuwërën. Vijf uujër wóuwër zés uujër, zés uujër wóuwër hallëf zeuvën en hallëf zeuvë wóuwër óp dën duujër zeuvën uujër. Zààlig. Zeuvën uujër, dè was schòn. Dè vuuldë plëzant èn. Mè gë ként dè: schòn liej’ës duujërë nóuwët lang.
Teegëworrëg gi ër vanhèèr rónd zés uujër ‘s mèrrëgës në wé’ër af. Vantijd um vijf vur zés en óuwët um drie nàà zés. Veul speuling zit ër niej óp. Gén harloeziej, gé klökskën, génnë gsm of smààrtfówn en ók gén blèètëndë jóng. Neejë. Nën tsjoeng’ëlëndën hónd! Die van ós ha ë pauwër wèè’ë trug zówa slààppróbleemën en die ha ër nie bèètër óp gëvónnën dan ‘s mèrrëgës vruug ë pauwër keejër wa gòn të wandëlë mi dën hónd.
Vuuldë ’t al ènkommën? Vuuldë ’t al? Nàà ‘n wèèk bëgós die van ós trug bèètër të slààpën, snörrë’ën en knorrën iencluuzief, mè tëgëlij’ërtijd was diej èllèndëgë teef (ik bëdoel dën hónd) dè ritmë gëwénd gërakt. Bégëvollëg bëgint die nö rónd ‘n uujër of zés të tsjoeng’ëlën ien heur bénch bëneejën ien dë lieving. Lék nën hónd öt dë hél! Nie të duun. Gëwóuwën nie të duun. Amèr hèrdër en hèrdër en ampëtantër en ampëtantër, totdè dën deezë va mëzeeriej opsti um mi heur të gòn wandëlën, want vur dë rèst is ër génnë jénnë van heejël ‘t huishààwë öt zénnë nést të krijgën.
‘t Mékt në miens fielózóófies ‘s ààvës. Hiejër ien dën dóng’ërë, swéns dè heejël mén króuwëst ien zëm béd li en ik hiejër wir zit të schrijvën. En nàà të déng’ën. Dën ààvónd is ondërtussën alwir lang gëvallë. Pi’ëdóng’ër eest. Mè mén gëdààchtë zén liecht, kristalhèldër zèllëfs. Ik schrijf nog gààw ë gëdiechskën. Óóvër dë liefdë. Hët hèt: “Vallen en opstaan” en tààgs tërnàà, as ëk ‘t óp Feesboek zét, zien ëk dè ‘k ër veul miensën ë plëziejër mi duun. Dè vuult goed. Në miens kan alté wöl klààgën en zààgën, mèr öténdëlëk eest lèèvë schòn. Zee’ër as gë miens en diejër vantijd ë plëzierkë gunt. Dën ochtëndstónd hi gààd ien dë mónd. Në Gëlu’ëgë Joewjauwër!
Danny Vandenberk